Media Təhlil Mərkəzinin (MTM) Analitik qrupunun fikrincə, günün TOP-5 mövzusu aşağıdakılar ola bilər:
1. ATƏT-in Minsk Qrupunun bağlanması başa çatdı
ATƏT-in rəsmi məlumatına əsasən, qurumun Nazirlər Şurası 1 sentyabr 2024-də Minsk Prosesi və onunla bağlı bütün strukturların bağlanması barədə qərar verib. Bu, Qarabağ münaqişəsinin artıq mövcud olmaması və regionda yeni geosiyasi reallıqların yaranması ilə bağlıdır. Qərarın qəbuluna Azərbaycanın və Ermənistanın ABŞ-də birgə müraciəti təkan verib. Beləliklə, 30 ilə yaxın fəaliyyət göstərən Minsk Qrupu fəaliyyətini tamamilə dayandırıb.
2. 3+3 formatı yenidən aktuallaşıb
Cənubi Qafqazda Azərbaycan, Ermənistan, Gürcüstan və regionun üç böyük dövləti – Türkiyə, Rusiya, İranın iştirakı ilə yaradılan “3+3” əməkdaşlıq formatı yenidən regional gündəmə çevrilib. Bu platforma Qarabağ sonrası dövrdə regiondakı nəqliyyat, təhlükəsizlik və iqtisadi məsələlərin kollektiv müzakirəsi üçün alternativ mexanizm kimi dəyərləndirilir. Tərəflərin diplomatik aktivliyi onun yaxın aylarda daha praktik fazaya keçəcəyini göstərir.
3. Bakı Avropa İttifaqını Zəngəzur dəhlizi layihəsində görmək istəyir
Azərbaycan Prezidentinin köməkçisi Hikmət Hacıyev Brüsseldəki açıqlamasında bildirib ki, Bakı Avropa İttifaqını Zəngəzur dəhlizinin və Avropa İttifaqının “Qlobal Qapı” təşəbbüsünün bir hissəsi kimi görməkdə maraqlıdır. Onun sözlərinə görə, dəhliz vasitəsilə ildə 15 milyon ton yük daşınacaq və Azərbaycan hissəsinin tikintisi 2026-cı ildə tamamlanacaq. Bakı hesab edir ki, Avropa İttifaqının bu yeni nəqliyyat marşrutunda iştirakı həm iqtisadi, həm də siyasi baxımdan tərəflər üçün faydalıdır.
4. ABŞ Ukraynaya maliyyə axınını dayandırdı
ABŞ Prezidenti Donald Tramp əvvəlki administrasiyanın Ukraynaya ayırdığı geniş maliyyə dəstəyini Kiyevdə davam edən korrupsiya səbəbindən dayandırdığını açıqlayıb. Ağ Evdən bildiriblər ki, Tramp Ukraynaya “sonsuz çeklər” imzalanmasını doğru hesab etmir və maliyyələşdirmənin dayandırılması şəffaflıq tələbindən doğur. Bu qərar ABŞ-Ukrayna münasibətlərində yeni mərhələnin başlanğıcını göstərir.
5. Ərdoğan Qara dənizlə bağlı xəbərdarlıq etdi
Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Qara dənizdə Misirdən Rusiyaya hərəkət edən gəmilərə qarşı dron hücumları ilə bağlı sərt bəyanat verib. O bildirib ki, bu hücumlar Türkiyənin Xüsusi İqtisadi Zonası daxilində naviqasiya və insan təhlükəsizliyi üçün ciddi təhdid yaradır və Ankara bunu qəbul etməyəcək. Prezident həm də regiondakı müharibənin bitməsi ilə bağlı prosesləri diqqətlə izlədiklərini və diplomatik dəstək verməyə hazır olduqlarını vurğulayıb.