Azərbaycanın çoxtərəfli və praqmatik xarici siyasətində Avropa İttifaqının aparıcı dövlətlərindən olan Almaniya Federativ Respublikası ilə münasibətlərin inkişafı prioritet istiqamətlərdən biridir. Coğrafi və geoiqtisadi mövqeyi, zəngin təbii ehtiyatları ilə regionda seçilən respublikamız fövqəldövlətlərin, o cümlədən Almaniyanın strateji maraq dairəsindədir. Tərəfdaş ölkənin Prezidenti Frank-Valter Ştaynmayerin Bakıya rəsmi səfəri və dövlət başçıları arasında aparılan müzakirələr də xüsusi diqqət mərkəzindədir.
Respublikamızın müstəqilliyini tanıyan ilk ölkələrdən olan Almaniya ilə Azərbaycan arasında diplomatik münasibətlərin əsası 20 fevral 1992-ci ildə qoyulub, sentyabr ayında qarşılıqlı olaraq səfirliklər fəaliyyətə başlayıb. Ulu öndər Heydər Əliyevin 1996-cı il iyul ayında Almaniyaya reallaşan rəsmi səfəri, siyasi, iqtisadi və elmi-texniki əməkdaşlıq sahələrində imzalanan 5 müqavilə ikitərəfli əlaqələrin yüksək dimanizmlə inkişafına təkan verib.
İki ölkə arasında münasibətlər son 30 ildə dinamik şəkildə inkişaf edərək strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksəlib. İlbəil genişlənən bu əlaqələr təkcə neft-qaz, energetika deyil, iqtisadiyyatın digər sahələrini də əhatə etməklə, ümumən Avropanın enerji təhlükəsizliyində vacib rol oynayır. Azərbaycanın dünyada sülhün və təhlükəsizliyin qorunmasında, ümumbəşəri problemlərin həllində, xalqların və mədəniyyətlərin yaxınlaşması prosesində, habelə qlobal layihələrin reallaşdırılmasında fəal iştirakı, beynəlxalq aləmdə layiqli yerini təsdiqləməsi Almaniya ilə etibarlı strateji tərəfdaşlığın qurulmasında öz sözünü deyib.
Azərbaycan Cənubi Qafqaz regionunun aparıcı dövləti olaraq, hazırkı mürəkkəb şəraitdə müstəqil siyasət yürüdür, Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təminatında fəal iştirak edir. Almaniya isə öz növbəsində Avropanın aparıcı dövlətlərindən biri kimi dünya siyasətində və iqtisadiyyatında xüsusi yeri, rolu, mühüm qlobal proseslərə təsir imkanları ilə seçilir. Bu baxımdan münasibətlərin inkişafı etdirilməsi hər iki tərəf üçün faydalı və əhəmiyyətlidir. Münasibətlərin strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksəlməsi fonunda hər iki ölkə əməkdaşlıq üçün mövcud potensialdan daha səmərəli şəkildə yararlanmağa çalışır və Almaniya Prezidentinin Bakıya səfəri də bunun əyani göstəricisidir.
Ümumiyyətlə, Almaniya ilə münasibətlərin inkişafı son 20 ildə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin həyata keçirdiyi xarici siyasət kursunun əsas prioritetlərindən olub. Dövlət başçısının Almaniyaya 2004 və 2007-ci illərdə reallaşan rəsmi səfərləri zamanı ölkələrimiz arasında ikitərəfli münasibətlərin inkişafı, siyasi əlaqələrin vəziyyəti, regional və beynəlxalq məsələlərlə bağlı müzakirələr aparılıb. Prezident İlham Əliyevin bu ölkəyə 15 dəfəyə yaxın işgüzar səfər etməsi, habelə ötən illərdə imzalanmış 80-dək sənəd ikitərəfli əməkdaşlığın hüquqi bazasını formalaşdırıb.
Almaniya bu gün Avropa İttifaqı daxilində Azərbaycanla əməkdaşlığın əsas istiqamətlərinin müəyyən olunması və həyata keçirilməsində əsas tərəfdaşlardan biridir. Rəsmi Berlin ölkəmizin Avropa İttifaqı və NATO ilə əlaqələrinin möhkəmlənməsinə, Avratlantik məkana inteqrasiyasına dəstək verir. Bu ölkənin Avropa İttifaqının Şərqi Avropa ölkələri ilə sıx əməkdaşlığını nəzərdə tutan “Şərq Tərəfdaşlığı” proqramının əsas təşəbbüskarlarından olması da xüsusi vurğulanmalıdır.
Rəsmi Bakı Almaniyanın Qarabağ məsələsində tutduğu ədalətli və obyektiv mövqeyi hər zaman yüksək dəyərləndirib. Xüsusilə 44 günlük İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Fransa, Niderland kimi Avropa ölkələrindən fərqli olaraq Almaniya hansısa tərəf tutmayıb, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıdığını daim bəyan edib. Məhz buna görə də postmünaqişə dövründə Almaniyanın Ermənistan və Azərbaycan arasında vasitəçilik etmək təşəbbüsü rəsmi Bakı tərəfindən rədd edilməyib. Almaniya Prezidenti Frank-Valter Ştaynmayer Bakıda mətbuata birgə bəyanatı zamanı bildirib ki, ölkəsi Qarabağın Azərbaycanın ərazisi olduğunu hər zaman bəyan edib və bu mövqeyini bir daha təsdiq edir.
Prezident İlham Əliyevin Almaniyada müntəzəm təşkil edilən Münxen Təhlükəsizlik Konfransında iştirakı, tədbir çərçivəsində keçirdiyi rəsmi görüşlər də Almaniya ilə ikitərəfli əlaqələrimizin dinamikasına müsbət təsirini göstərib. Azərbaycanın müəllifi olduğu və ya reallaşmasında əsas rollardan birini oynadığı layihələr Avrasiya məkanının iqtisadi təhlükəsizliyində mühüm önəm kəsb edir. Eyni zamanda, yaxın perspektivdə Azərbaycan bərpa edilən mənbələr hesabına da Avropanın elektrik enerjisi ilə təminatında əsas təminatçılardan birinə çevrilmək iddiasındadır. Azərbaycanın Avrasiyanın əsas nəqliyyat qovşağına çevrilməsi də Almaniya və Münxen Təhlükəsizlik Konfransının digər iştirakçılarının xüsusi maraq dairəsindədir.
Prezident İlham Əliyev almaniyalı həmkarı ilə mətbuata birgə bəyanatı zamanı iki ölkənin alternativ enerjinin istehsalı və ixracı ilə bağlı əməkdaşlığından da söz açıb: “Bərpaolunan enerji sahəsində, harada ki, Almaniya şirkətlərinin çox böyük təcrübəsi var, Azərbaycanın da çox böyük proqramı, planları var…Biz xarici investorların sərmayəsi hesabına 2030-cu ilə qədər bərpaolunan enerji növlərinin istehsal gücünü 6 giqavata çatdırmaq fikrindəyik və bu, tam realdır. Bunun bir hissəsi Avropaya ixrac ediləcək”.
Prezident İlham Əliyevin hələ 2023-cü il martın 13-də Berlində Almaniyanın aparıcı şirkətlərinin rəhbərləri ilə görüşü zamanı bir daha təsdiqlənib ki, Azərbaycan xarici investisiyaların cəlbi üçün açıq qapı siyasəti yürüdür. Eyni zamanda, Almaniyanın işgüzar dairələrinin ölkəmizə investisiya qoyuluşlarının təşviqi məqsədilə əlverişli biznes mühiti təmin edilib. 2011-ci ildə təsis edilmiş Ticarət və investisiyalar üzrə Almaniya-Azərbaycan yüksək səviyyəli İşçi Qrupu, 2012-ci ildən fəaliyyətdə olan Alman-Azərbaycan Xarici Ticarət Palatası işgüzar dairələr arasında əməkdaşlığı təşviq edir. Yürüdülən təşviqedici siyasət alman iş adamlarının marağına səbəb olub, onların neft-qaz sektoru ilə yanaşı, sənaye, tikinti, nəqliyyat, infrastruktur sahələrinə investisiya yönəltmələrinə imkan yaradıb.
Münxen Təhlükəsizlik Konfransının ölkəmiz üçün daha bir mühüm önəmi Azərbaycan həqiqətlərinin dünyaya çatdırılması, eləcə də yeni əməkdaşlıq münasibətlərinin qurulması, mövcud əlaqələrin daha da dərinləşdirilməsi istiqamətində əldə olunan nəticələrdir. Prezident İlham Əliyevin bu konfranslarda iştirakı, görüşləri, çıxışları Almaniya və ümumən Avropa ölkələrinin Azərbaycan reallıqları ilə dünyanın daha yaxından tanış olmalarına, həmçinin ölkəmizə beynəlxalq diqqətin daha da artmasına zəmin yaradır.
MTM Analitik Qrup